Noc Muzeów w Pałacu Mostowskich
W trakcie Nocy Muzeów w Pałacu Mostowskich zostanie otwarta wystawa '90 lat Policji Rzecznej 1920 – 2010'. Na ekspozycji będzie można zobaczyć m.in. mundury policji państwowej, sprzęt pływający, liczne zdjęcia, emblematy, a także wiele innych przedmiotów i dokumentów obrazujących historię służby funkcjonariuszy Komisariatu Rzecznego w Warszawie. Odwiedzający wystawę będą mieli wyjątkową okazję spotkania z rekonstruktorami i zapoznania się z historycznym umundurowaniem, wyposażeniem oraz uzbrojeniem. Zaprezentowane zostaną także filmy prezentujące krajowe imprezy rekonstrukcyjne.
W trakcie Nocy Muzeów w Pałacu Mostowskich zostanie otwarta wystawa '90 lat Policji Rzecznej 1920 – 2010'. Na ekspozycji będzie można zobaczyć m.in. mundury policji państwowej, sprzęt pływający, liczne zdjęcia, emblematy, a także wiele innych przedmiotów i dokumentów obrazujących historię służby funkcjonariuszy Komisariatu Rzecznego w Warszawie.
Odwiedzający wystawę będą mieli wyjątkową okazję spotkania z rekonstruktorami i zapoznania się z historycznym umundurowaniem, wyposażeniem oraz uzbrojeniem. Zaprezentowane zostaną także filmy prezentujące krajowe imprezy rekonstrukcyjne.
Ekpozycja przygotowana przez Gabinet Komendanta Stołecznego Policji, Klub Kolekcjonerów Policyjnych oraz Muzeum Narodowe w Warszawie przy współpracy Komisariatu Rzecznego Policji w Warszawie, Skansenu Rzeki Pilicy w Tomaszowie Mazowieckim i Komendy Głównej Policji.
Już od 90 lat policjanci pełnią służbę prewencyjną, interwencyjną i ratowniczą na polskich wodach. Bezpośrednio po I Wojnie Światowej na terenie Polski działało wiele organizacji służby bezpieczeństwa, a wśród nich Straż Rzeczna. Była to formacja zbrojna licząca 30 funkcjonariuszy, z obszarem działania ograniczonym wyłącznie do rzeki Wisły, głównie w rejonie Warszawy. Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 18 lutego 1920 roku, wydanym na podstawie Ustawy z dnia 24 lipca 1919 roku o Policji Państwowej powołano „dla zapewnienia bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego na drogach wodnych (...), specjalne oddziały Policji Państwowej, których działalność ogranicza się w zasadzie na koryto rzeki, pas nabrzeżny, przystanie i porty”.
Oddziały rzeczne stały się jednymi z pierwszych policyjnych jednostek specjalistycznych w odrodzonej Polsce. Podlegały bezpośrednio okręgowym komendom Policji Państwowej, a do ich szczególnych obowiązków należało miedzy innymi „czuwanie, by na miejscach uznanych na rzece za niebezpieczne lub zakazane, nie kąpano się lub nie pojono zwierząt”, także „służba ratownicza” oraz „przedsiębranie odpowiednich czynności w celu zabezpieczenia osób i ich mienia w razie powodzi”.
Funkcjonariusze warszawskiego komisariatu rzecznego Policji Państwowej rekrutowani byli spośród zgłaszających się kandydatów i byłych funkcjonariuszy Straży Rzecznej, zlikwidowanej z dniem 1 kwietnia 1920 roku. W okresie dwudziestolecia międzywojennego policjanci ofiarnie czuwali nad bezpieczeństwem żeglugi, pilnowali porządku w portach i na przystaniach, nieśli pomoc i ratunek, walczyli z kłusownictwem, ścigali przemytników oraz łapali zbiegów. Wisła stanowiła wówczas bardzo ruchliwy szlak komunikacyjny, ważny dla transportu ludzi i towarów, zaś jej brzegi były popularnym miejscem wypoczynku.
Pod koniec II Wojny Światowej, w 1944 roku, utworzono Komisariat Rzeczny Milicji Obywatelskiej w Warszawie, którego funkcjonariusze mieli zajmować się naprawą wałów przeciwpowodziowych, remontem oraz wyrobem sprzętu pływającego i ratowniczego, zbieraniem informacji o stanie wody w Wiśle, zabezpieczeniem mostu wybudowanego na Wiśle przez wojska radzieckie oraz remontem Śluzy Gocławskiej.
Komisariat Rzeczny w Warszawie przed wojną mieścił się na prawym brzegu Wisły, w pobliżu Mostu Kierbedzia (współcześnie w miejscu tym przebiega most Śląsko – Dąbrowski), po wojnie funkcjonował w budynku ZOO przy ulicy ul. Ratuszowej, w 1969 roku siedzibę komisariatu przeniesiono do budynku w Porcie Praskim.
Przez lata powiększano zasięg działania Komisariatu, obecnie rozciąga się on od miejscowości Szymanowice Małe (od 458 kilometra Wisły), a kończy na brzegu prawym w miejscowości Smoszewo (564 km), a na brzegu lewym w miejscowości Nowiny (572 km). Ponadto policjanci patrolują przeszło 17 kilometrów Kanału Zegrzyńskiego i 3300 hektarów Jeziora Zegrzyńskiego oraz ujście Narwi (od 42 km) i rzekę Bug (od 5 km do 18 km).
Na zorganizowanej w siedzibie Komendy Stołecznej Policji wystawie pn. „90 lat Policji Rzecznej 1920 – 2010” można obejrzeć m.in. mundury, emblematy, sprzęt i liczne zdjęcia, pochodzące z kolekcji prywatnych i muzealnych oraz zbiorów historycznych Komendy Stołecznej Policji i Komendy Głównej Policji, a także wiele innych przedmiotów i dokumentów obrazujących pracę funkcjonariuszy Komisariatu Rzecznego w Warszawie.
Otwarcie wystawy nastąpi w trakcie Nocy Muzeów w Warszawie (sobota 15 maja 2010 r. godzina 18.00)
Wystawa czynna będzie we wtorki i czwartki w godzinach od 10.00 do 14.00.
Zapraszamy!
Materiał opracował:
Sławomir Cisowski
wiceprezes
Klubu Kolekcjonerów Policyjnych